Pierwszy twórca kapelusza nie jest znany, było to tak dawno, że trudno powiedzieć kto wymyślił kapelusz. Już w starożytności nosili go mężczyźni, jednak nie dla dekoracji. Pełnił on funkcję praktyczną chroniąc głowę przed deszczem i słońcem. Używane były zazwyczaj podczas dłuższych podróży.

Skąd wzięła się nazwa KAPELUSZ?

Polska nazwa „kapelusz” wywodzi się od francuskiego słowa „chapeau”. A francuska nazwa pochodzi od słowa „chapel”, które dosłownie oznacza ochronę z kwiatów, pielgrzymi nosili ogromne kwiatowe wianki, które chroniły ich głowę. Od zawsze kapelusz kojarzony był z dostojeństwem i powagą. Dawniej nosili je tylko uczeni i mędrcy.

Początki mody na kapelusze

Moda wśród kapeluszy zmieniała się wraz ze zmianami epoki. Gdy panował gotyk na kobiecych głowach leżały imponujące ogromne konstrukcje wykonane ze sztywnego materiału. W erze renesansu królowały małe koczki zdobione perłami i kamieniami szlachetnymi. Mężczyźni także nosili kapelusze tak samo strojne jak kobiety, idealne do dekoracji były w tym okresie pióra, kokardy oraz skromna biżuteria.

W późniejszych czasach kapelusz nie wychodził z mody. W okresie panowania Ludwika XV, gdy ludzie nosili ogromne zdobione peruki kapelusz nadal był ważnym elementem garderoby, jednak nie był noszony na głowie. Był trzymany pod pachą lub w ręce i pełnił dekoracyjną rolę, jaką teraz pełni torebka.

W XV wielu beret królował wśród artystów płci męskiej. Był także cechą charakterystyczną warstw społecznych, które były wykształcone. Później przeniknął także do niższych warstw społecznych i zaczął swoją karierę wśród żołnierzy, pasterzy i robotników. Dziś jest kojarzony z artystyczną duszą.

Z upływem czasu kapeluszowe szaleństwo się rozwijało, zaczęła panować zasada „im więcej tym lepiej”. Strojne kapelusze były modne szczególnie w wyższych sferach, kobiety było stać na najlepsze i najdroższe ozdoby. Ilość dekoracji znajdujących się na kapeluszach to było szaleństwo. Producenci tworzyli specjalne stalowe konstrukcje, które stanowiły podstawę do wszystkich ozdób takich jak tasiemki, ptasie pióra, żywe kwiaty, a najbogatsi kupowali kapelusze zdobione drogocennymi kamieniami.

Najbardziej ekstrawaganckie posiadaczki kapeluszy ozdabiały je nawet ulubionymi przedmiotami:

• Modelami żaglowców
• Świeżymi bukietami kwiatów
• Owocami
• Wypchanymi lub nawet żywymi zwierzętami

Moda na kapelusze nie miała granic

Nie dziwił widok całej misy owoców lub całego bukietu róż na pięknym kapeluszu. Aby zachować świeżość kwiatów w kapeluszach były montowane specjalne i zmyślnie ukryte flakony z wodą.

W XIX wieku ogromną popularnością cieszył się cylinder noszony przez angielskich dżentelmenów. Nosi go dumnie, a jego zaawansowaną odmianą był szapoklak, czyli kapelusz wyposażony w specjalny stelaż pozwalający złożyć go na płasko, co znacznie ułatwiało jego przechowywanie oraz przenoszenie. W tym okresie kobiety nosiły budki wiązane pod brodą. Z czasem cylindry zostały zamienione na meloniki, które były mniejsze i zgrabniej wyglądały. Sławny artysta, którego nieodłącznym elementem był melonik to Charlie Chaplin.

Na przełomie wieków XIX i XX zrezygnowano ze strojnych kapeluszy na rzecz niewielkich nakryć głowy, które spełniały raczej funkcje ozdobne. Miała na to wpływ rewolucja emancypacji kobiet, a Coco Chanel właśnie w tym okresie wprowadziła swoją kolekcję pięknych kapeluszy stając się ikoną i symbolem lat 20. Właśnie wtedy dzięki nowym kanonom mody kapelusz przybrał nowy kształt łączący damską wersję cylindra z opuszczonym rondem. Duży wpływ na modę miała także ikona kina Marlena Dietrich, która pokazała się w berecie udowadniając, że podział na damskie i męskie kapelusze jest umowny. Greta Garbo także nadała nowego szyku kapeluszom nosząc je na bakier.

Modele kapeluszy o nazwie HOMBURG stały się krzykiem mody, ponieważ posiadały główkę z wklęsłą fałdą. Miały charakterystyczne szerokie rondo obszyte taśmą, które było wywinięte do góry na całym obwodzie.

Kapelusze od zawsze są w społecznej świadomości, przez długi czas były uważane za najważniejszą część codziennego ubioru. Wychodząc z domu koniecznie trzeba było założyć kapelusz, jego brak był traktowany jako nietakt.

Kapelusze na wielkim ekranie

Kapelusz zaczął święcić swoje triumfy na ekranie dzięki słynnej Audrey Hepburn, która stała się ikoną mody także dzięki swojemu słynnemu czarnemu kapeluszowi z ogromnie szerokim rondem.

Na ekranie także mężczyźni mogli podziwiać kapelusze, które po chwili gościły już na ulicach. Podpatrywali filmowych gangsterów takich jak Humpherey Bogart, chłopaków z Blues Brothers, a nawet Indiany Jonesa czy Johnny’ego Deppa. W męskiej garderobie królował wtedy typ kapelusza nazywany Fedora, do dziś jest wykorzystywany przed modowe blogerki do różnych stylizacji. Bardzo znany także jest kapelusz Pork Pie o charakterystycznym płaskim kształcie nawiązujący do brytyjskiej potrawy. Nosili go Robert DeNiro oraz Gene Hackman.

W latach 60 tych królowały niewielkie toczki z woalką, które zmieniły się z biegiem czasu w niewielkie kapelusiki. Modne były także kapelusze typu Panama, czyli plecione ręcznie oraz Kanotiery, wykonane w całości ze słomy. Te kapelusze do dziś królują na rajskich plażach i chronią głowę przed słońcem.

Dzisiejsze kapelusze

W czasach hipisowskich najmodniejsze były kapelusze o dużych rondach wykonane ze słomy lub miękkiego materiału. Takie kapelusze są modne aż do dziś i są wykorzystywane najczęściej do stylizacji w stylu Boho. Większość modeli wykorzystywanych w XX wieku jest noszonych do dziś. Projektanci i stylistki modowe zawsze dodają kapelusze do swoich projektów, są one idealnym dopełnieniem stylizacji. Inwestycja w kapelusz to doskonała decyzja, ponieważ moda wraca i kapelusz kupiony dziś, może być hitem nawet za 10 lat.

25.05.2022