Fascynująca historia szpilek – jak powstały te eleganckie i kobiece buty na obcasie?
Szpilki to buty na obcasie, które kobiety chętnie zakładają na większe wyjścia, aby podkreślić ich wyjątkowość. Sprawiają, że każda, nawet bazowa stylizacja z jeansami, zyskuje bardziej elegancki charakter. Jeśli odpowiednio dobierzemy ich odcień, uwzględniając swoją karnację lub kolor rajstop, optycznie wydłużymy nogi i wysmuklimy sylwetkę. Historia szpilek dla wielu z nas może okazać się sporym zaskoczeniem. Pierwotnie bowiem buty na obcasie stanowiły domenę mężczyzn. Dopiero z czasem kobiety zaczęły nosić szpilki, którym nie sposób odmówić walorów estetycznych.
Kiedy pojawiły się pierwsze szpilki?
Pierwsze szpilki zaprojektowano w starożytnym Egipcie. W kraju, w którym rządzili faraonowie, buty na obcasie nosili zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Do rozpowszechnienia tego efektownego obuwia doszło w XVI-wiecznych Włoszech. Szpilki stały się wówczas wyróżnikiem arystokracji. Osoby szlachetnie urodzone, niezależnie od płci, nosiły buty na wysokim obcasie, aby dać wyraz swojemu uprzywilejowanemu statusowi społecznemu. Ówcześni żołnierze i szlachcice doceniali szpilki z jeszcze jednego, dość praktycznego powodu. Dzięki obcasom, łatwiej było im utrzymać się w strzemionach.
W XVI-wiecznej Wenecji prym wiodły chopiny. Choć uchodzą za pierwowzór współczesnych szpilek, to różniły się od nich designem. Były to bowiem buty na wysokiej platformie. Ich konstrukcja sprawiała, że osoba, która je nosiła, wydawała się wyższa niż w rzeczywistości. Chopiny pozwalały wyeksponować wysoki status społeczny swoich właścicieli. Niestety wspomniane obuwie nie należało do zbyt praktycznych rozwiązań. Buty na wysokiej platformie utrudniały bowiem swobodne poruszanie się, przez co po ich założeniu trzeba było korzystać z pomocy osób trzecich.
Szpilki na stopach królów – jakie buty na obcasie nosili monarchowie?
Buty na obcasie nie umknęły uwadze francuskiego króla, Ludwika XIV, który słynął z zamiłowania do przepychu i mody. Monarcha wprowadził szpilki do swojej garderoby i uczynił z nich podstawę swoich stylizacji. W związku z tym, że Król Słońce, nie byłby sobą, gdyby nie nadał butom nieco więcej blichtru, nakazał pomalowanie obcasów na czerwono. W jego czasach karmin jako kolor symbolizował potęgę, władzę i odwagę. Ludwik XIV znalazł również rzemieślników, którzy specjalnie dla niego tworzyli przepięknie zdobione obcasy. Warto jednak zaznaczyć, że szpilki, po które tak chętnie sięgali monarchowie, miały masywniejsze i krótsze obcasy niż te, jakie w kolejnych epokach gościły na stopach kobiet.
XVIII wiek to czas, w którym kobiety zaczęły nosić szpilki. Szczególną popularnością wśród arystokratek cieszyły się delikatne, a zarazem eleganckie modele. Ich design doskonale wyrażał kobiecość i wdzięk. Buty na obcasie odeszły w zapomnienie w 1789 roku, kiedy wybuchła rewolucja francuska. Przedstawiciele niższych warstw społecznych zaczęli wówczas domagać się równych praw. Płaskie obuwie stało się symbolem egalitaryzmu, czyli ideału, o który walczono.
Jak historia szpilek zmieniła się dzięki rewolucji przemysłowej?
Szpilki na cienkim obcasie i o smukłym fasonie, które znamy ze współczesnych sklepów obuwniczych, pojawiły się w sprzedaży dopiero w XIX wieku. Wcześniej nie dysponowano nowoczesnymi technologiami, które umożliwiałyby ich produkcję. Ogromne zmiany nastąpiły wraz z rewolucją przemysłową, która przyczyniła się do masowego wytwarzania butów na obcasie.
Ważną stronę na kartach historii szpilek zapisał Charles Worth, który uchodzi za ojca haute couture. Za jego sprawą buty na obcasie stały się istotnym elementem kobiecej elegancji. Szlachetnie urodzone panie zaczęły nosić szpilki po to, aby wizualnie wydłużyć swoje nogi i nadać sylwetce lekkości.
Jakie szpilki noszono w XX wieku i które gwiazdy wybierały buty na obcasie?
Boom na szpilki nastąpił w XX wieku, kiedy to projektanci zaczęli wytwarzać je z różnych materiałów. W latach 20. i 30. ubiegłego stulecia stały się przedmiotem zainteresowania emancypantek. Kobiety, które walczyły o równe prawa, próbowały za ich sprawą dodać sobie prestiżu i siły przebicia. Szpilki pokochały również gwiazdy kina, na czele z Marilyn Monroe, Audrey Hepburn i Ritą Hayworth.
W latach 50. i 60. nastąpiła ogromna rewolucja w historii szpilek, która wynikała z nowej technologii wykorzystywanej przy produkcji obcasów. Zawdzięczamy ją Christianowi Diorowi i Rogerowi Vivierowi. Ten ostatni dzięki swojej kreatywności i wiedzy technicznej stworzył szpilkę stalową. W praktyce oznacza to, że cienki obcas wzmocnił metalowym rdzeniem. W rezultacie buty na obcasie zyskały bardziej stabilną konstrukcję, dzięki której kreatorzy mody mogli wreszcie dać upust swojej pomysłowości. Zaczęli eksperymentować z kształtem i wysokością obuwia.
Lata 80. i 90. to czas, kiedy kobiety zaczęły robić karierę zawodową, wiele z nich uzyskało upragniony awans. Panie swoją pozycję w firmie, za którą stały siła i niezależność, wyrażały poprzez szpilki. Naprzeciw ich potrzebom wyszli światowej klasy projektanci – Manolo Blahnik, Jimmy Choo i Christian Louboutin, którzy stworzyli luksusowe modele butów na obcasie przypominające małe dzieła sztuki.
Jak wyglądają szpilki w XXI wieku?
Dziś szpilki można kupić w wielu kolorach, wzorach i fasonach. Buty na obcasie szyje się ze skór naturalnych i syntetycznych, które różnią się fakturą. Oprócz klasycznych czarnych i cielistych modeli bez problemu znajdziesz szpilki o nieco bardziej ekstrawaganckim designie. Nie brakuje obuwia zdobionego kryształami i piórami. W ostatnich latach nastąpił ogromny rozwój w wydrukach 3D, co przełożyło się na oryginalne wzornictwo szpilek.
07.04.2025