Materiały w branży odzieżowej. Ramia jako naturalna tkanina

Ramia to materiał naturalny, o którym w Polsce mówi się stosunkowo niewiele. Został wyparty przez bawełnę, która jest tańsza. Tkanina ramia stanowi niewielki procent w światowej produkcji ubrań. Stawiają na nią głównie marki premium. Choć mogłoby się wydawać, że ten materiał odkryto niedawno, to ma długą i bogatą historię, która sięga starożytności. Ubrania z ramii przez tysiąclecia cieszyły się ogromną popularnością. Wyparła je dopiero bawełna, której produkcję wdrożono w Chinach w XIV wieku. Szczmiel biały, znany też jako pokrzywa chińska, to roślina, z której pozyskuje się ramię. Występuje ona głównie na obszarze Azji, Australii i Brazylii. Co cechuje ubrania z ramii?

Z czego powstaje ramia?

Szczmiel biały potocznie jest nazywany pokrzywą chińską. To drugie określenie doskonale odzwierciedla wygląd rośliny i jej pochodzenie. Ramię uprawia się głównie w Chinach, Japonii, Malezji, Indiach, Pakistanie i Brazylii. Szczmiel biały, w przeciwieństwie do rodzimej pokrzywy, nie ma parzących włosków. Botanicy zaliczają go również do innej rodziny roślin.

Co to jest ramia?

Ramia to naturalny materiał, który wykorzystuje się w przemyśle tekstylnym. Jej włókna pozyskuje się z łodygi szczmiela białego. Tkanina z pokrzywy chińskiej, podobnie jak ta uzyskana z lnu czy konopi, należy do grupy materiałów łykowych. Cechuje je wysoka wytrzymałość, higroskopijność i odporność na szkodniki. 

Ekologiczne materiały - ramia. Czy tkanina z pokrzywy indyjskiej jest przyjazna dla środowiska?

Ekolodzy podkreślają, że włókna łykowe, których używa przemysł odzieżowy, są najbardziej przyjazne dla środowiska. Nie tylko łatwo ulegają biodegradacji, ale też nie obciążają nadmiernie planety. Pokrzywa chińska nie jest szczególnie wymagająca w uprawie. Nie potrzebuje nawadniania ani środków ochrony roślin, gdyż wykazuje dużą odporność na szkodniki. Niekiedy glebę, na której prowadzi się uprawy, wzbogaca się nawozami z azotem. 

Ramia pochłania sporo dwutlenku węgla z atmosfery, ale trzeba mieć na uwadze, że jej przetransportowanie do Europy również pozostawia po sobie ślad węglowy. Materiał z pokrzywy indyjskiej produkuje się przy użyciu wielu chemikaliów, którymi rozpuszcza się pektyny oraz gumy. 

Czy ramia jest odporna na mole?

Tkanina ramia jest pozyskiwana z włókien celulozowych. Powstaje zatem na bazie złożonych węglowodanów, co ma praktyczne znaczenie. Mole, które niszczą ubrania w szafach, żywią się białkiem. Omijają włókna celulozowe takie jak ramia czy len. 

Czy materiał ramia jest najstarszy na świecie?

Ramia była dla ludności azjatyckiej z niższych sfer tym, czym len dla polskich chłopów. Noszono ją ze względu na przewiewność, niskie koszty produkcji i trwałość. Beżowe zabarwienie płótna uosabiało niższe warstwy społeczne. Jedwab, który przybierał żywe kolory, pozostawał zarezerwowany dla władców, duchowieństwa i osób wysoko urodzonych. Na Tajwanie do dziś szyje się tradycyjne stroje ludowe z ramii. Z drugiej strony, materiał z pokrzywy chińskiej służył do owijania ciała faraonów w starożytnym Egipcie. Archeolodzy twierdzą, że człowiek wykorzystuje ramię od 6 tysięcy lat.

Co nosić w upały? Ubrania z ramii

Materiał ramia trafił do Europy już w średniowieczu, jednak dopiero w XVIII wieku zaczęto go eksportować do obu Ameryk. Bardzo dobrze przyjął się w krajach latynoamerykańskich, gdzie panują upały. Tkanina z pokrzywy chińskiej doskonale chłodzi ciało i stanowi idealną propozycję na najgorętsze dni w roku. W XX wieku nauczono się barwić ramię i uzyskiwać na niej kolorowe nadruki. W latach 30. ubiegłego stulecia Brazylijczyków opanował szał na ubrania z pokrzywy chińskiej. Trwał on aż do lat 70. Do dziś Canarinhos uprawiają ją i eksportują do Europy.

Szczmiel biały - co warto wiedzieć o pokrzywie indyjskiej?

Ramię pozyskuje się z byliny, którą jest szczmiel biały. O ile len zalicza się do roślin jednorocznych, o tyle pokrzywa chińska, która przypomina krzew osiągający do 2,5 m wysokości, żyje nawet 6-20 lat. Posiada najdłuższe na świecie komórki łyka.

Pokrzywa indyjska - warunki uprawy

Pokrzywa indyjska najlepiej rośnie w ciepłym klimacie umiarkowanym przy regularnych opadach deszczu. Lubi glebę kwaśną i obojętną. Plantację zakłada się z kłączy, a sam surowiec do produkcji tkanin zbiera nawet 6 razy w roku, jednak zazwyczaj 2-3 razy. Łodygi szczmiela białego zrywa się ręcznie. 

Dlaczego ubrania z ramii są tak drogie?

Ubrania z ramii nie należą do najtańszych, oferują je głównie marki premium. Wynika to z wysokich kosztów produkcji. Pokrzywa indyjska charakteryzuje się dużą zawartością pektyn i gum, które należy usunąć z włókien. Kluczową rolę odgrywają tutaj odczynniki chemiczne, specjalistyczne maszyny oraz czas. Cały proces rozpoczyna się od roszenia, podczas którego oddziela się włókna od zdrewniałej łodygi. Robi się to przy użyciu chemicznych rozpuszczalników. Nie wolno zwlekać z podjęciem tej czynności, bo gdy pektyna stwardnieje, zebrany surowiec okaże się bezużyteczny. 

Następnie przeprowadza się fizyczne oddzielenie włókien od łodygi z wykorzystaniem specjalistycznych maszyn. Gdy proces zostanie zakończony, dodaje się sodę kaustyczną, enzymy i wodorotlenek sodu w ściśle określonych proporcjach. Ich zachowanie chroni włókna przed uszkodzeniami. Jednocześnie wspomniane substancje pozwalają pozbyć się  naturalnych gum. Gdy proces zostanie zakończony, przeprowadza się mycie i suszenie. Na koniec włókna nawilża się gliceryną i woskami. Nadaje im to miękkość i zmniejsza skłonność do kruszenia się. 

Ramia czy bawełna - co lepsze?

Choć ramia jest kilkukrotnie bardziej wytrzymała niż bawełna, dość łatwo się kruszy i łamie. Z każdym kolejnym praniem staje się coraz bardziej sztywna i szorstka, dlatego nie przypadnie do gustu osobom wysoko wrażliwym. Dla nich może okazać się zbyt drapiąca. Warto zaznaczyć, że gdy koszula z ramii długo pozostaje złożona w szafie, trwale się odkształca. Z drugiej strony jest na tyle sztywna, że świetnie zachowuje formę podczas noszenia. Wykazuje mniejszą skłonność do zagnieceń niż len, choć na pierwszy rzut oka mocno go przypomina.

Hipoalergiczna odzież z ramii - co czyni ją wyjątkową?

Ubrania z ramii posiadają właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze. Mając to na uwadze, rekomenduje się je alergikom, atopikom, osobom cierpiącym na trądzik, łuszczycę i łojotokowe zapalenie skóry. Ponadto przed wiekami stosowano opatrunki z ramii, bo materiał z pokrzywy indyjskiej przyspiesza gojenie się ran.

Ubrania na upały - dlaczego tkanina z pokrzywy indyjskiej zda egzamin?

Koszule i sukienki z ramii świetnie przepuszczają powietrze. Cechuje je również wysoka higroskopijność, czyli zdolność do pochłaniania wilgoci. Materiał z pokrzywy indyjskiej pozostaje chłodny w chwycie, dlatego poleca się go na upały. Ta naturalna tkanina posiada płócienny splot o nieregularnej przędzy, dlatego tak bardzo przypomina len.

Materiał z pokrzywy indyjskiej. Dlaczego warto szyć rozkloszowane sukienki z ramii?

Ubrania z ramii wydają się półtransparentne i lekko prześwitujące, bo mają niską gramaturę. Z drugiej strony przyczyniają się do schłodzenia ciała podczas największych upałów. Ze względu na swoją sztywność ramia trzyma formę. Sprawdza się przy sukienkach i spódnicach o rozkloszowanym kroju, bluzkach z falbankami i koszulach z bufiastymi rękawami. 

Jak prać ramię?

Odzież z ramii nie rozciąga się w praniu, nie wykazuje też tendencji do kurczenia się. Ze względu na niską gramaturę schnie stosunkowo szybko. Doskonale chłonie pigment i go nie traci nawet podczas prania. Choć nie najgorzej znosi wyższe temperatury, to zaleca się jej pranie w trybie delikatnym i przy użyciu niewielkiej ilości łagodnego proszku. Pozwala to zachować jej nienaganny wygląd na dłużej. Po wypraniu ramię suszy się naturalnie, gdyż suszarka bębnowa jej nie służy. W przypadku zagnieceń prasuje się ją na jednej kropce.

Zastosowanie ramii - tekstylia i ubrania z pokrzywy indyjskiej

Ramia znalazła zastosowanie przy produkcji różnych tekstyliów. Należy wymienić tu:

  • ubrania o ciekawej i wyrazistej formie;

  • sieci rybackie;

  • tapicerkę meblową;

  • nici przemysłowe;

  • tekstylne filtry;

  • obrusy;

  • serwetki;

  • pościel;

  • poduszki;

  • zasłony;

  • torby płócienne.

09.10.2023