Co to jest poliamid? Poznaj właściwości nylonu!

Poliamid często pojawia się w składzie naszych ubrań. Występuje nie tylko w kurtkach przeciwdeszczowych oraz w strojach kąpielowych, ale również w sukienkach i spódnicach. Warto zaznaczyć, że poliamidy to substancje, które można spotkać w naturze. Zalicza się do nich wełnę i jedwab. Zazwyczaj gdy używamy tego słowa lub jego synonimu nylon, mamy na myśli surowiec uzyskany wskutek obróbki chemicznej. Jakie właściwości poliamidu zadecydowały o jego popularności?

Co to jest nylon i kto go opracował?

Materiał poliamid został opracowany przez grupę Amerykanów i Anglików pod kierownictwem Carothersa. Ten wybitny chemik z Wilmington szukał syntetycznego zamiennika jedwabiu, który byłby tańszy. W 1935 roku odkrył nylon, a w 1938 rozpoczęła się masowa produkcja wyrobów pończoszniczych z poliamidu. Carothers pracował dla firmy DuPont, tej samej, która wypuściła na rynek elastan w latach 50. XX wieku. Później nazwa handlowa nylon została przejęta przez przedsiębiorstwo Invista. 

Pończochy nylonowe jako alternatywa dla jedwabnych

Lata 30. XX wieku były bardzo trudne, gdyż świat pogrążył się w kryzysie gospodarczym. Dotychczas rajstopy i pończochy szyto z jedwabiu, wełny lub bawełny. Pierwsze uchodziły za szczególnie szlachetne, ale też kosztowne. Na dodatek jedwabne pończochy dość szybko się niszczyły, przez co pojawiała się konieczność zakupu nowych. Rajstopy nylonowe okazały się sporym ułatwieniem. Posiadały wiele zalet, w tym wyróżniały się niską ceną, atrakcyjnym połyskiem i wysoką wytrzymałością mechaniczną. Kobiety zaczęły masowo nosić je pod sukienki i spódnice. Gdy wyroby pończosznicze uległy zużyciu, panie oddawały je, aby szyto z nich spadochrony dla amerykańskich żołnierzy. 

Jak powstała nazwa nylon?

Nazwa nylon posiada charakter symboliczny. Wspomniany poliamid opracowała grupa naukowców pod kierownictwem Carothersa. Pochodzili oni z Wielkiej Brytanii i USA. NY to skrót od New York (Nowego Jorku) a LON od London (Londynu).

Poliamid i jego zastosowanie przy produkcji szczoteczek do zębów

Co ciekawe, włókna poliamidowe znalazły zastosowanie przy produkcji włosia szczoteczek do zębów. Wcześniej do tego celu wykorzystywano włosie konia lub dzika. Materiał nylon okazał się od niego sporo tańszy.

Czy nylon powoduje pocenie?

Tkanina poliamid posiada niską higroskopijność. Oznacza to, że nie chłonie zbyt dobrze wody i nie wiąże jej w swoich włóknach. Nylon wykazuje niższą zdolność absorpcji niż wełna czy len, ale wyższą aniżeli poliester. Bielizna z poliamidu nie sięga pach, poza tym przy jej produkcji korzysta się z coraz lepszych technologii. Warto uważać na dopasowane sukienki z długim rękawem, które zawierają sporą domieszkę nylonu. W ich przypadku ryzyko pocenia się wzrasta. 

Materiał poliamid przy produkcji strojów kąpielowych

Materiał poliamid wykorzystuje się głównie przy produkcji okryć wierzchnich, rajstop i strojów kąpielowych. Codzienną bieliznę zazwyczaj szyje się z mieszanek. Połączenie nylonu z poliestrem, bawełną, wiskozą wydaje się dużo lepszym rozwiązaniem. Stanik czy majtki stają się wówczas znacznie przyjemniejsze w dotyku. Sam poliamid jest bowiem sztywny.

Czy nylon się mechaci?

Tkanina nylon wykazuje odporność na uszkodzenia mechaniczne, w tym przetarcia. Warto zaznaczyć, że kluczową rolę odgrywa tutaj zawartość włókien. Gdy jest bardzo wysoka, a ubranie przypomina bawełniane lub wełniane, istnieje spore ryzyko, że ulegnie zmechaceniu. W strojach kąpielowych nie musimy obawiać się pilingu. 

Właściwości poliamidu - nylon łatwo się barwi

Właściwości poliamidu spowodowały, że znalazł on szerokie zastosowanie w przemyśle tekstylnym. Zauważono, że bardzo dobrze chłonie barwniki, przez co zachwyca feerią soczystych kolorów. Niestety może je utracić wskutek ekspozycji na promienie UV. Słońce sprawia, że nylon blaknie. 

Przeciwdeszczowe kurtki z nylonu

Materiał nylon wykorzystuje się przy produkcji kurtek przeciwdeszczowych, ponieważ wykazuje wodoodporność. Ponadto szyje się z niego okrycia wierzchnie, które skutecznie chronią przed wiatrem i mrozem. 

Właściwości nylonu a jego wykorzystanie przy produkcji płaszczy z kaszmiru i wełny

Kupując płaszcz z kaszmiru lub wełny, często w składzie można znaleźć poliamid. Wiele osób zastanawia się, czy jest to uzasadnione względami technologicznymi. Wszystko zależy od proporcji między włóknami. Właściwości nylonu, a dokładniej rzecz ujmując, jego wysoka wytrzymałość mechaniczna, sprawiają, że domieszka, która nie przekracza 20%, przedłuża żywotność płaszcza. Jeśli jednak wełny czy kaszmiru jest niewiele, a przeważa poliester z poliamidem, to istnieje ryzyko, że okrycie wierzchnie szybko się zmechaci. 

Ubrania z nylonu - funkcjonalna odzież sportowa

Ubrania z nylonu to także oddychająca odzież sportowa, która zaskarbiła sobie sympatię osób aktywnych fizycznie. Bardzo szybko schnie, można ją często prać, bo nie blaknie i nie wyciera się. Ponadto poliamid posiada właściwości antybakteryjne, przez co nie powstaje nieprzyjemny zapach potu, który wynika z jego rozkładu przez mikroorganizmy.  Sportowa odzież z nylonu obejmuje m.in. bluzki, legginsy oraz kurtki przeciwdeszczowe. 

Jak prać poliamid?

Kupując ubrania z poliamidu, wiele z nas zastanawia się, jak wygląda ich pranie. Na szczęście nie nastręcza ono większych trudności. Zaleca się przestrzeganie kilku podstawowych zaleceń. Ubrania z nylonem pierzemy w niskich temperaturach i przy niskich obrotach wirówki. Wykorzystujemy łagodne detergenty. Odzież szybko schnie, ale na słońcu łatwo blaknie, więc nie należy wystawiać jej na promienie UV.

Jak prasować nylon?

Ubrania z nylonem nie wymagają prasowania, bo wykazują dużą odporność na zagniecenia. Jeśli zamierzamy je odświeżyć żelazkiem, róbmy to po lewej stronie i przez ściereczkę. Urządzenie ustawmy na 60-90 stopni Celsjusza.

Ubrania z poliamidu - za co pokochali je projektanci?

Projektanci pokochali poliamid, gdyż łatwo formuje się z niego ubrania. Można uzyskać atrakcyjne i oryginalne formy, które zachwycają przemyślanym designem. Ponadto odzież robocza często zawiera nylon, bo jego domieszka zapewnia jej większą trwałość przy intensywnej eksploatacji. 

Co szyje się z nylonu?

Reasumując, poliamid można znaleźć w:

  • strojach kąpielowych,

  • odzieży roboczej,

  • odzieży sportowej,

  • stanikach,

  • majtkach,

  • rajstopach,

  • pończochach,

  • kurtkach,

  • płaszczach,

  • parasolach,

  • jako dodatek do dzianin z wiskozy,

  • jako dodatek do sukienek lnianych.

04.03.2024